Eru breyttir tímar?

Dómarar í Sakadómi Reykjavíkur sem bæði rannsökuðu og dæmdu sakborninga ákváðu líka tíma gæsluvarðhaldsfanga í einangrun. Fyrirbæri sem flest vestræn lönd hafa reynt að forðast. Ábyrgð dómara í Sakadómi var mest og afdrifaríkust. Ungir lögmenn sem vildu veita skjólstæðingum ungmennanna lið voru boðaðir í yfirheyrslu eins og sakamenn.

Sýnir hvað vald þjóna dómskerfisins var mikið og óspart notað í hræðsluaðgerðum. Jón Oddsson lögmaður, verjandi Sævars var hæfileikaríkur lögmaður og óragur við að gagnrýna dómstóla og málsmeðferð. Hann var ekki virtur viðlits þegar hann sótti um dómarastöðu í Hæstarétti. Pólitísk lykt var af öllum þessum aðgerðum og stjórnmálamenn réðu dómara. Ekki leikur vafi á að þessi tengsl verða rannsökuð meira, þótt ekki væri nema af sagnfræðingum.

Í dag eru flest lönd að takmarka einangrun gæsluvarðhaldsfanga. Á fangelsi.is er sagt frá því að enn eru menn að meðaltali einangraðir í 10 daga hérlendis. Eingin breyting í 10 ár. Meir en helmingi lengur en í Bretlandi.

Hingað til hefur reynsla og aðvaranir Gísla Guðjónssonar réttarsálfræðings ekki skilað sér inn í betri löggjöf um gæsluvarðhald. Breyting kann að verða á því með aukinni umræðu. Dómsmorð eru býsna algeng hér á landi miðað við höfðatölu. Blaðamenn eru ekki undanskildir. Verst er þegar stjórnvöld sjá ekki ástæðu til að framfylgja úrskurði mannréttindadómstóla.

Falskar játningar mun algengari en talið var